Bebeklerin “Konuştuğu Dilden” Anlamak

Doğum itibariyle birkaç ay boyunca anne babaların akıllarından çıkmayan bir soru vardır: “Bebeğim yeterince yedi mi?” Bebeğinizin “tek” yapabildiği agulamak, gülümsemek ve ağlamak olunca buna cevap bulmak her zaman kolay olmaz. Bebeğinizin “doyasıya” yiyip yemediğini gösteren belli başlı harici belirtiler (emme şekilleri, dışkıları, büyüme hızları, emme sıklıkları vb.) mevcuttur. Yaşlarına göre ana belirtiler, ana hatlarıyla aşağıda verilmiştir.

0 - 4 ay 

Nelere dikkat etmeliyim?

İlk soru: Bebeğiniz yeterince sık anne sütü emiyor mu?

Bebeğiniz ilk ay boyunca 24 saatte 8 ila 12 defa, sonrasında ise 24 saatte 6 ila 8 defa beslenmeli.
Sık, derin ve düzenli bir şekilde yutkunmalıdır. Bebeğiniz yutkunurken emziğinin şişip inişini izleyin.
Emen bebekler ilk birkaç ay boyunca her beslenme için bir defa kaka yaparlar. Kakaları tane tane, yumuşak ve açık sarı renkte olur ve günde en azından beş veya altı bez ıslatırlar. İkinci ay itibariyle günde bir veya iki defa kaka yaparlar ve günde en azından 4 bez ıslatırlar. Emzirilmeyen bebekler günde yaklaşık 2 defa kaka yaparlar ve kakaları daha koyu, “biçimli”, soluk sarı veya hafif kahverengi olur.

Bebeğiniz az ağlıyor, düzenli ve rahat uyuyor ve yemekten önce ve sonra uyanık durabiliyorsa doymuşlardır! Boy ve kilo tabloları düzenli bir ilerleme gösterecektir.

4 - 6 ay

Bebeğiniz büyüdükçe enerji ihtiyacı da artar. Bu yüzden gün içinde daha fazla beslenecektir. İştah çocuktan çocuğa farklılık gösterir. Bu yüzden bebeğinizin yeterince beslenip beslenmediğini öğrenebilmeniz için birkaç tavsiyede bulunalım:

• Bebeğiniz günde 5 ila 6 defa anne sütü emiyor, 24 saat boyunca en azından 1 defa kaka yapıyor ve günde birkaç bez ıslatıyor olmalı.
• Acıktığında, susadığında ve yorulduğunda ağlasa da sakin kalabilmeli. Geceleri sistemli bir şekilde uyumalı.
• Kilo ve boy tablolarında sürekli bir ilerleme görülmeli.

Peki ya psikomotor gelişimi?

Bebeğiniz doğru besleniyorsa, doğru gelişme sağlayacaktır! Bu yaştayken genelde nesneleri kendi başına tutabilir ve ağzına sokmaya çalışabilir. Ses çıkarmaya bayılır.

6-8 ay

Katı gıdaları keşfetmeye başlıyor fakat fiziksel gelişimleri için hala büyük miktarda süte ihtiyacı var. Doğru beslenip beslenmediğine dair birkaç gösterge:

• Günde 4 ila 6 emzirme içiyor ve günde 2 öğün + 1 hafif öğün veya atıştırma tüketiyor olmalı.
• Bağırsak hareketleri normal ve 24 saatte en azından bir defa kakasını yapıyor ve günde birkaç defa bez ıslatıyor olmalı.

Şüpheye düşerseniz bir sağlık profesyoneline danışın.
Bebeğiniz hala kaşıkla yemek yerken zorlanıyor mu? Endişelenmeyin. Kadı gıda vermeye adım adım devam edin ve kendi yiyeceklerini tercih ederse her öğünü bir biberonla sonlandırın. Kilo ve boy tablolarında düzenli bir ilerleme görülecektir.

Peki ya psikomotor gelişimi?

Bu yaşa gelince oturmaya, ellerinizi açarsanız onları yakalamaya ve yüz ifadeleri tanımaya çalışmayı severler. Tanımadığı insanların yüzlerinden korkabilirler.

8-12 ay

Sadece 12 ayda bebeğinizin boyu iki katına ve kilosu da üç katına çıkar! İster çok iştahlı olsun ister iştahsız, aşağıdakilere dikkat etmeniz gerekir:

• Bebeğiniz 2 tam öğün (öğle yemeği ve akşam yemeği), ayrıca bir ara öğün veya atıştırma yiyor.
• Bağırsak hareketleri normal ve günde en azından bir defa kakasını yapıp birkaç bez ıslatıyor.
• Kilo ve boy tablolarında sürekli bir ilerleme görülüyor.

Çocuğunuz hala geceleri düzenli olarak uyanıyorsa, yemeklerini çok hızlı bitirdiği için sindirim sıkıntısı çekiyor olabileceği ya da çok yemek vermiş olabileceğinizi hiç düşündüğünüz mü? Bebeğinizi birkaç öğünde dikkatlice izleyin ve durumdan sağlık hizmeti profesyonelinize bahsedin.

İki öğün arasında yemek istiyor gibi mi? Her bir öğündeki meyve veya sebze ve karbonhidrat miktarını arttırın. Püre edilmiş dokulara da başlayın (meyve ve sebzeler). Püreler çocuğunuza yepyeni tatlar tattıracak ve doymasına yardımcı olacaktır.

Peki ya psikomotor gelişimi?

Çocuğunuzun bu yaşta en sevdiği oyun bir şeyler düşürüp yerden almanızı izlemektir! Oturma, uzanma ve emekleyerek dolanmanın verdiği keyfi de keşfeder. İlgisini çekecek şeyler gösterebilirsiniz.

12 ay ve sonrası

Yeni doğan aşaması artık bitti! Bebeğiniz hala bir yetişkin kadar yiyemese de büyüyor. Bir yaşında bebeğinizin yedikleri ortalamaya göre aşağıdakilerden oluşur:

• Sabahları bebeğiniz yaklaşık 240 ml devam maması içeren bir biberon içer.
• Öğle yemeği ve akşam yemeği (tercihen) başlangıç olarak bir atıştırmalık ve ana yemek ile ardından peynir veya bir süt ürünü ile bir meyve parçasından oluşur.
• Akşam saat 4 civarı ve gün ortasında iştahlarını kaçırmayacaksa sabah ortasında atıştırırlar. Gittikçe artan bağımsızlık isteklerinden mümkün olduğunca faydalanıp küçük parçalar halindeki yiyeceklere yavaş yavaş başlayın.
• 24 saat boyunca en azından 1 defa kaka yapar ve günde birkaç bez ıslatır.

Peki ya psikomotor gelişimi?

Denge duyuları da gittikçe gelişir. Ellerini gittikçe daha iyi kullanmaya başlar. El sallayabilir, basit el hareketleri yapabilir, biberonunu tutabilir ve küplerini dizmeye başlar. Bir mobilyaya tutunarak ayağa kalkabilir ve/veya emekleyerek etrafta dolanabilir. İlk sözcüklerini söyleyebilir. Bu genelde annecim veya babacım olur ve sizi mutlu eder.
Kilo ve boy tablolarında sürekli bir ilerleme görülüyor.

Çocuğunuz hiç doymuyor gibi mi? Bu normaldir. Yoğun bir büyüme aşamasından geçiyorlar, daha çok hareket ediyorlar ve hatta yürümeye bile başlıyorlar. Bu yüzden de yaktıkları tüm bu enerjiyi yerine koymaları gerekiyor. Meyve, sebze, karbonhidrat ve süt ürünlerini dengeli bir şekilde tükettiklerinden emin olun.

Doyasıya yiyen bir bebek:

• Yaşına göre uygun miktarda süte ve iştaha göre daha az veya fazla süt içer,
• Katı gıdalara çok zorlanmadan alışır,
• Her gün kaka yapar ve birkaç bez ıslatır,
• Gecenin tümü veya bir kısmı boyunca ve kestirirken huzurlu bir şekilde uyur,
• Yaşına uygun psikomotor gelişimi gösterir.